Het endowment effect houdt in dat mensen meer waarde hechten aan dingen die ze bezitten dan aan dingen die ze niet bezitten. Zodra we iets als “van ons” beschouwen, ervaren we het als waardevoller, wat ons minder bereid maakt om het los te laten. Dit effect treedt al op bij symbolische vormen van eigendom, zoals een proefperiode of het virtueel plaatsen van een meubelstuk in je huis via augmented reality.
Dit principe werd ontdekt door gedragseconoom Richard Thaler in de jaren 1980 en werd verder bekend uit zijn boek Nudge, dat hij samen met Cass Sunstein schreef. Thaler toonde aan dat eigendom zelf een waarde verhogend effect heeft, los van de werkelijke marktwaarde van een object. Zijn bevindingen hebben geleid tot belangrijke inzichten in gedragseconomie en hebben sindsdien brede toepassingen gevonden in marketing en psychologie.
In de wereld van UX en marketing speelt het endowment effect een grote rol. Door gebruikers een gevoel van eigendom te geven, bijvoorbeeld via proefperiodes, personalisatie of augmented reality, kunnen bedrijven de emotionele binding met hun product vergroten. Dit verhoogt de waargenomen waarde en de kans dat gebruikers loyaal blijven of tot aankoop overgaan.
